Tesadüfen Bulunan 'tarihi sit alanı'Olarak Tescillendi
GümüÅŸhane'ye baÄŸlı Çorak ve YaÄŸlıdere köyleri sınırlarında, Osmanlı-Rus Savaşı'nda kullanılan 100'ün üzerindeki siperin bulunduÄŸu 3 kilometrelik bölge, 'tarihi sit alanı' olarak tescillendi.
DoÄŸal ve Tarihi DeÄŸerleri Koruma DerneÄŸi üyeleri, GümüÅŸhane merkez ilçeye baÄŸlı Çorak ve YaÄŸlıdere köyleri sınırlarındaki denizden 3 bin metre yükseklikte, Osmanlı-Rus Savaşı'nda kullanılan 100'ün üzerindeki siperin de bulunduÄŸu 3 kilometrelik bölgenin, 'tarihi sit alanı' olarak tescillenmesi için 2017'de Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'na talepte bulundu. Kurulunun yaptığı inceleme sonucunda, bölgeye denizden ve karadan saldırıları önlemek için askerlerin stratejik noktalarda konuÅŸlandırıldığı saptanan bölge, 'tarihi sit alanı' ilan edildi.
'Deveboyu' olarak da adlandırılan siperlerin bulunduÄŸu yaklaşık 3 kilometrelik bölge, koruma altına alındı. 2019'un Aralık itibarıyla tescillenip, korumaya alınan siperlerin, bölge turizmine de ciddi katkı sunması hedefleniyor.
"ZÄ°RVE ÇIKIÅžINDA FARK ETTÄ°K"
DoÄŸal ve Tarihi DeÄŸerleri Koruma DerneÄŸi BaÅŸkanı Doç. Dr. CoÅŸkun Erüz, dernek olarak konunun araÅŸtırılması için Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'na müracaat ettiklerini belirterek, uzmanlardan oluÅŸan ekibin bölgede araÅŸtırma yaptıktan sonra rapor hazırladığını söyledi. Erüz, "Dernek olarak 2016'da bölgede yaptığımız zirve çıkışı sonrasında orada bulunan yapıları fark ettik. Bunların normal bir yapı olmadığını, arkeolojik bir yapı olduÄŸu ve savaÅŸ döneminden kaldığını düÅŸündük. Yöre sakinleriyle yaptığımız görüÅŸmelerde savaÅŸ döneminden kaldığını tespit ettikten sonra Osmanlı arÅŸivlerinde de bir araÅŸtırma yaptık. Osmanlı-Rus savaşı sırasında Rusların bölgeyi iÅŸgali döneminde Osmanlılar tarafından hazırlanmış olan savunma siperlerinin bir kısmı olduÄŸunu tespit ettik. 01.03.2017 tarihinde bu alanın kültürel anlamda sit yapılarak koruma altına alınması için baÅŸvurduk. 2019 yılında Trabzon Kültür Varlıklarını Bölge Koruma uzmanları alanda incelemelerde bulundu. Kurulun yaptığı deÄŸerlendirme sonucunda bu alanın, askeri tarihi anlamında ve kültürel tarihi anlamında bölgenin korunması gereken nitelikli bir deÄŸer olduÄŸuna karar verildi. 2019 Aralık itibariyle Deveboynu siperlerinin de bulunduÄŸu ve aynı zamanda ziyaret tepe denilen bölge tescillenerek koruma altına alındı" dedi.
"PEK ÇOK ECDADIMIZI ORADA KAYBETTÄ°K"
Bölgede savaÅŸ döneminin bütün özelliklerini barındıran yapılar bulunduÄŸunu da kaydeden Erüz, "Bölgede bulunan en yüksek siper alanları. BaÅŸka bir özelliÄŸi de sırtın tamamında yaklaşık 3-4 kilometrelik sahaya yayılıyorlar. Yamacın hem doÄŸu, hem de batıya bakan kısımlarında yoÄŸun bir siper yapısı bulunuyor. Tepenin üzerinde de uzun süre konaklamayı saÄŸlayacak ÅŸekilde de yapılar bulunuyor. SavaÅŸ döneminin bütün özelliklerini barındıran yapılar bulunuyor. Bölgemiz 1'nci Dünya Savaşı'nda çok ciddi bir Rus iÅŸgali yaÅŸadı. Çok ciddi çarpışmalara maruz kaldı. Pek çok ecdadımızı orada kaybettik. Hem asker hem de milis kuvvetler olarak çok ciddi çatışmaların yaÅŸanmış olduÄŸu bir bölge. Bu kadar yüksekte ve büyük bir alanda savunma hattı, bugüne kadar bozulmadan gelmiÅŸ" diye konuÅŸtu.
"SÄ°PERLERÄ°N HEPSÄ° DURUYOR"
Alanın savaÅŸ izlerini barındıran önemli bir saha olduÄŸunu da aktaran Erüz, "Burayı gelecek nesillere ecdadın bize bu vatanı nasıl bıraktığının göstergesi olarak korumamız ve tanıtmamız gerekiyor. Birinci Dünya Savaşı'nda açılan siperlerin hepsi duruyor. Bir kısmı dolmuÅŸ, bir kısmı olduÄŸu gibi kalmış. Duvarları duruyor. Bina ÅŸeklinde yapılar duruyor. Kazınmış alanların hepsi mevcut. Uzmanlar tarafından bölgenin yüzey araÅŸtırması planlanıyor. Daha eski çaÄŸlara ait hem madencilik, hem de sunak alanı olması itibariyle yine geçmiÅŸe ait izlerin barındığı düÅŸünülüyor. Alan hem milattan önceki dönemlere, antik çaÄŸlara ait bilgileri, hem de günümüzün savaÅŸ izlerini barındıran önemli bir saha" ifadesini kullandı.
Tesadüfen fark edilen siperler, 'tarihi sit alanı' olarak tescillendi.
