Verem Eğitimi ve Propaganda Haftası

Dünyada etkeninin bilindiÄŸi ve tedavisi mümkün olan hastalıkların başında Tüberküloz (Verem) gelmektedir. Tüberküloz tedavi edildiÄŸinde yüzde yüz ÅŸifa ile sonuçlanan, tedavi baÅŸarısızlığında ise ölüme yol açabilen bir hastalıktır. Tüberküloz çoÄŸunlukla ekonomik olarak üretken yaÅŸ grubundaki eriÅŸkinleri tutmaktadır. Dünya nüfusunun yaklaşık dörtte biri tüberküloz mikrobu ile enfektedir. Dünya genelinde 2018 yılında 10 milyon yeni tüberküloz hastası ortaya çıkmıştır. Tüberküloz hakkında toplumun bilgilendirilmesi ve bu hastalığa karşı bütün kesimlerin dikkatinin çekilmesi amacıyla her yıl Ocak ayının ilk Pazar gününden baÅŸlayan haftada “Verem EÄŸitimi ve Propaganda Haftası” etkinlikleri düzenlenmektedir.

Ülkemizde 2018 yılında Tüberküloz Ä°zlem Birimlerine kayıtlı toplam tüberküloz hastası 11.786’dır. Bu hastaların % 57,5’si erkek, % 42,5’ü kadındır. Hastaların yaklaşık % 65,7’i akciÄŸer tüberkülozudur. Tüberküloz hastalığının görülme sıklığı her yıl ortalama % 3-4 oranında azalmaktadır. Ä°limizde 2018 yılında 94 tüberküloz hastası tespit edilmiÅŸ ve tedavi altına alınmıştır.

Tüberküloz, tedavi görmemiÅŸ veya düzenli tedavi görmeyen aktif tüberkülozlu kiÅŸilerin, öksürme ve hapşırmasıyla ortama yayılan mikrobun solunum ile alınması sonucu bulaşır. Tedavi görmemiÅŸ bir tüberküloz hastası yılda 10-15 kiÅŸiye bu hastalığı bulaÅŸtırır. BulaÅŸtırıcılıkta; karşılaÅŸma süresi, ortamın geniÅŸliÄŸi ve havalanması önemlidir. En çok hastanın aile bireylerine ve yakın çalışma arkadaÅŸlarına bulaÅŸmaktadır. Tüberküloz mikrobu bulaÅŸtığı kiÅŸilerde vücutta sessiz durmaktadır. Bu dönem tüberküloz enfeksiyonu olarak adlandırılır. Tüberküloz enfeksiyonu olan insanların yaklaşık %10’unda yaÅŸamlarının bir döneminde tüberküloz hastalığı geliÅŸir. Vücut direncinin düÅŸtüÄŸü zamanlarda tüberküloz hastalığına sebep olmaktadır ve klinik belirtiler ortaya çıkar. Tüberküloz Hastalığı en çok akciÄŸeri tutar, ancak vücudumuzdaki bütün organları tutabilmektedir.

Tüberküloz hastalığının genel belirtileri;

· Genel Yakınmalar: Halsizlik, iÅŸtahsızlık, kilo kaybı, gece terlemesi, çocuklarda kilo alamama,

· Solunum Sistemi Yakınmaları: Öksürük ( 2-3 haftadan fazla süren ve antibiyotik almasına raÄŸmen yanıt alınamayan öksürük), balgam, öksürükle kan tükürme, göÄŸüs-sırt-yan aÄŸrısı, nefesdarlığı,

· DiÄŸer organları tutan verem hastalığında ilgili organa ait bulgular (lenf bezi büyümesi, eklemlerde ÅŸiÅŸlik, idrarda kanvb.)

Ä°ki-üç haftadan uzun süren öksürükte tüberküloz hastalığından ÅŸüphelenmek gerekir. Üç haftadan uzun süren öksürüÄŸü olan vatandaÅŸlarımız erken tanı için en yakın saÄŸlık kurumuna baÅŸvurmalıdır. Ä°limizde, tüm Aile SaÄŸlığı Merkezlerinde tüberküloz hastalığı belirtileri olan ÅŸüpheli vatandaÅŸlarımız ücretsiz muayene edilmekte ve balgam örnekleri alınarak gerekli tetkikler yapılmaktadır. Ortahisar Ä°lçe SaÄŸlığı MüdürlüÄŸümüze baÄŸlı Tüberküloz Ä°zleme Birimimizde ücretsiz olarak ÅŸüpheli bireylerin akciÄŸer grafileri ve balgam tetkikleri yapılmaktadır.

Tüberküloz teÅŸhisi konulan hastalarımızın tedavileri ücretsiz olarak saÄŸlık personellerimiz kontrolünde DGT (DoÄŸrudan Gözetimli Tedavi ) ile gerçekleÅŸmektedir. Tüberküloz hastalığının tedavisi standarttır ve hastanede ya da Tüberküloz Ä°zleme Biriminde aynı ÅŸekilde düzenlenir.Tedavi ile basil sayısı çok kısa sürede azalır. Hastaların çoÄŸunda ortalama 2-3 haftada bulaÅŸtırıcılık yok olur ve ÅŸikayetleri azalır. Hastanın iyileÅŸtiÄŸini düÅŸünerek ilaçlarını almaması durumunda, hastalığın tedavi süresi çok uzamakta hem de ciddi maliyetler ortaya çıkmaktadır. Tüberküloz tedavisi doktor gözetiminde aksatılmadan planlı bir ÅŸekilde yapılmalıdır. Yeni tüberküloz hastalarının standart tedavisinde genellikle ilk 2 ay 4 ilaçla ve daha sonra 4 ay 2 ilaçla olmak üzere toplamda 6 aylık tedavi uygulanmaktadır.

BulaÅŸtırıcı tüberküloz hastası ile aynı havayı paylaÅŸan ve tüberküloz mikrobuna maruz kalan kiÅŸilere temaslı denilmektedir. Hastanın aile bireyleri ile diÄŸer temaslıları Tüberküloz Ä°zleme Birimi tarafından ücretsiz olarak muayene edilmekte ve hasta olduÄŸu tespit edilenlere tek ilaçla 6 ay süreyle koruyucu tedavi verilmektedir.

Tüberküloz birey ve toplumda saÄŸlığın yanı sıra, ekonomik ve psiko-sosyal kayıplara da neden olmaktadır. Tedavi uyumu ve uzun süreli tedavinin sürdürülebilmesi için Bakanlığımız ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı arasında yapılan protokolle ekonomik ve sosyal güçlükler yaÅŸayan tüberküloz hastalarına 2018 yılı Ocak ayından itibaren nakdi yardım verilmeye baÅŸlanmıştır.

Tüberküloz hastalığının tedavisi olduÄŸu gibi, BCG ( verem ) aşısı özellikle çocuklarda yaygın ve öldürücü tüberküloz hastalığını önlemede çok etkilidir. Tüberkülozla mücadelenin temelini oluÅŸturan BCG aşısı Aile SaÄŸlığı Merkezlerinde bebeÄŸin 2. ayının sonunda ücretsiz olarak yapılmaktadır.

Trabzon Ä°l SaÄŸlık MüdürlüÄŸü olarak önemli bir halk saÄŸlığı problemi olan tüberküloz hastalığını düÅŸündüren belirtileri mevcut olan vatandaÅŸlarımızın Aile Hekimlerine baÅŸvurmaları ve bebek sahibi anne babaların da yine Aile Hekimlerine zamanında baÅŸvurarak bebeklerinin aşılarını yaptırmalarını bir kez daha hatırlatır saÄŸlıklı günler dileriz.